کلیات گیاه شناسی کتان
امروزه گیاه کتان در منطقه وسیعی از اروپا و آُسیا می روید.از گیاه کتان استفاده های زیادی بعمل می آید.از الیاف کتان برای یافتن پارچه استفاده می شود.پارچه کتان برای البسه مخصوصا در تابستان نوعی مناسب بشمار می رود.
کتان گیاهی است که از قدیم الایام شناخته شده و بکار میرفته است.حتی پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح معمول بوده است.
ترکیبات شیمیایی کتان:
از دانه های کتان در اثر فشار و بدون حرارت دادن روغنی بدست می آید که به روغن کتان ( برای اینکه با روغن برزک اشتباه نشود) نامیده می شود
افزودن دانه های تخم کتان به رژیم غذایی روزانه سبب افزایش سلامتی قلب و سلامت سیستم گوارش می شود، از طرفی دانه ها تخم کتان سبب کنترل وزن شده و پیشگیری کننده از سرطان نیز می باشند.
تحقیقات اخیر حاکی از آن است که دانه های تخم کتان سبب کاهش کلسترول، تثبیت قند خون، جلوگیری از پوکی استخوان، کمک به کاهش وزن، افزایشسلامت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از سرطان می شوند.
چگونگی مصرف تخم کتان
بهتر است دانه های تخم کتان را خریداری کرده و خود آن را در منزل آسیاب نمایید. از آنجایی که تخم کتان یک دانه روغنی است، خرید تخم کتانی که قبلاً آسیاب شده، ممکن است گذشت زمان سبب اکسیده شدن آن گردد، در حالی که شما می توانید دانه های تخم کتان را خریداری کرده و به هنگام مصرف و به میزان نیاز خود، آن را با آسیاب برقی در منزل آسیاب نمایید و به شکل پودر درآورید و مصرف کنید.دانه های تخم کتان می توانند بیش از یک سال قابل مصرف باشند.
بهتر است پودر تخم کتان را در دمای اتاق نگهداری کنید. میزان مصرف تخم کتان برای افراد سالم و بزرگ سال که در مصرف آن محدودیتی ندارند، یک قاشق سوپ خوری در روز می باشد.
محققان اظهار می دارند مردانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات می باشند، باید از مصرف تخم کتان اجتناب نمایند.
برای افراد جوان تر، بیشتر از یک قاشق چای خوری تخم کتان در روز توصیه نمی گردد. از آنجایی که تخم کتان حاوی فیبر بالایی می باشد، برای وارد کردن آن در رژیم غذایی خود از میزان کم شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید.
یک قاشق سوپ خوری تخم کتان حاوی 36 کیلوکالری و یک قاشق سوپ خوری از تخم کتان آسیاب شده حاوی 50 کیلوکالری انرژی می باشد.از آنجایی که دانه های تخم کتان طعم و مزه سبک و ملایمی دارند، می توانید به چندین روش آن را در رژیم غذایی روزانه خود وارد نموده و مصرف کنید.
فواید تخم کتان
* تخم کتان می تواند سبب کاهش کلسترول خون و همچنین پایین آمدن قند خون گردد. فیبر محلول موجود در تخم کتان می تواند سبب کاهش کلسترول گردد و از افزایش پلاک در خون جلوگیری کند و در نتیجه از تنگ شدن دیواره عروق خونی که می تواند منجر به افزایش فشار خون و در نهایت سکته و حملات قلبی گردد، جلوگیری و پیشگیری نماید.فیبر موجود در تخم کتان همچنین می تواند از افزایش قند خون در بیماران دیابتی جلوگیری کند.
* تخم کتان از پوکی استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوانی جلوگیری می کند. تحقیقاتی که بر روی موش های آزمایشگاهی انجام شد، حاکی از به تأخیر افتادن تحلیل استخوانی در موش های آزمایشگاهی بود که با تخم کتان تغذیه شده بودند و این امر به سبب وجود اسیدهای چرب امگا-3 موجود در تخم کتانمی باشد.
* تخم کتان برای افرادی که تمایل به کاهش وزن و کنترل وزن دارند بسیار مناسب می باشد. خوردن تخم کتان 30 دقیقه قبل از خوردن وعده غذایی سبب پر شدن معده و احساس سیری در افراد شده و در نتیجه موجب کنترل اشتها و کم خوری می شود.
تخم کتان (Flaxseed) خوراکی و دارویی است که در قرن های متوالی در طب سنتی مدیترانه ای بعنوان دارو استفاده می شود. روغن تخم کتان نیز از محصولات همین ماده خوراکی بوده و حاوی بخشی از خواص و فواید تخم کتان می باشد.
تخم کتان حاوی ریزمغذی های زیادی همچون فیبر خوراکی، منگنز، ویتامین B1 و اسیدچرب ضروری آلفالینولینک اسید که به امگا 3 معروف است، می باشد.
تخم کتان نتنها منبعی سالم از چربی های سالم، آنتی اکسیدان و فیبر میباشد، بلکه تحقیقات جدید نشان میدهند که تخم کتان می تواند به کاهش خطردیابت، سرطان و بیماری های قلبی کمک نماید.